ممنوعیت تحصیل؛ زنان افغان از حقوق شهروندی محروم شده اند

این زن حتی حاضر شده بود که پوشیدن برقع را قبول کند و به دانشگاه برود. اما او دیگر نمی‌تواند به دانشگاه برگردد. اداره اسلام‌گرای طالبان روز سه شنبه اعلام کرد که دختران و زنان نمی‌توانند تا اطلاع ثانی به دانشگاه‌ها حضور یابند و درس بخوانند. به این ترتیب، تحصیل دختران و زنان در دانشگاه‌ها متوقف شد.

افراد مسلح طالبان یک روز بعد از اعلام این ممنوعیت، در دروازه‌های دانشگاه‌ها حضور یافتند و نگذاشتند دختران وارد دانشگاه‌ها شوند. شماری از زنان و همچنین دانشجویان پسر به این تصمیم طالبان اعتراض کردند. در ننگرهار، دانشجویان رشته طب به عنوان یک اقدام اعتراضی امتحان را ترک کردند.

پیش از این محدودیت‌های شدیدی در دانشگاه‌ها وضع شده بود. در ماه‌های نخست تصرف قدرت توسط طالبان، دانشگاه‌ها مجبور شدند که صنف‌های درسی دخترانه و پسرانه را جدا کنند. دانشجویان دختر باید توسط استادان زن و دانشجویان پسر توسط استادان مرد تدریس می‌شدند. این عکس نشان‌دهنده جدایی جنسیتی در صنف درسی در دانشگاه قندهار است.

این زنان خوشبخت بودند که توانستند در ماه مارچ از دانشگاه بینوا در قندهار فارغ شوند. محدودیت‌های جدید وضع شده بر زنان و دختران موجی از انتقادهای بین‌المللی را در پی داشته است. سازمان دیده‌بان حقوق بشر ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاه‌ها را «شرم‌آور» خوانده است. ملل متحد گفته است که این تصمیم نقض‌کننده حقوق زنان است.

در همین ماه اکتوبر بود که هزاران دختر و زن به امید راه یابی به دانشگاه در امتحان کانکور شرکت کردند. بسیاری از آن‌ها می‌خواستند داکتر یا معلم شوند و به جامعه شان خدمت کنند. انتونیو گوترش، دبیرکل ملل متحد گفته است که تصمیم اخیر طالبان «نه تنها حقوق مساوی برای زنان و دختران را نقض می‌کند، بلکه تاثیر ویرانگر برای آینده کشور دارد.»

پیش از ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاه‌ها، محدودیت‌های تحصیلی دیگری نیز وضع شده بود. به گونه مثال، دختران نمی‌توانند بالاتر از صنف ششم در مکتب‌ها درس بخوانند. تنها مکتب‌های محدودی در برخی نقاط افغانستان به روی دختران بالاتر از صنف ششم باز بوده است.

دختران و زنان از بسیاری عرصه‌های زندگی عمومی محروم شده اند. آن‌ها حتی اجازه ندارند به پارک‌های تفریحی و کلب‌های ورزشی بروند. حمام‌های عمومی زنانه نیز مسدود شده اند. زنان نمی‌توانند به تنهایی و بدون داشتن محرم شرعی مسافرت کنند و مجبورند سراپای خود را در بیرون از خانه بپوشانند.

این زنان در ولایت هرات مصروف زعفران کاری اند. برخلاف بسیاری عرصه‌های دیگر، این کار برای زنان منع نشده است. بسیاری دختران محروم از مکتب یا به ازدواج پیش از وقت داده می‌شوند و یا به این گونه کارها روی می‌آورند.

بسیاری زنان افغان به محو حقوق شان توسط طالبان تن نمی‌دهند. این زنان در اعتراضی در ماه نوامبر در شهر کابل بنری را با خود حمل می‌کردند که روی آن نوشته شده بود: «وضعیت وحشتناک زنان افغان مایه شرم برای وجدان جهان است.» آن‌هایی که اعتراض می‌کنند، شجاعت بی‌نظیری به خرج می‌دهند. آن‌ها با این کار شان خطر لت و کوب، بازداشت و شکنجه را به جان می‌خرند.